แต่อย่างไรก็ตาม การใช้อย่างระมัดระวังและมีสติ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การอ่านฉลากก่อนใช้งานถือเป็นเรื่องที่จำเป็นมาก หากมีอุบัติเหตุเกิดขึ้น เหล่านี้คือรายชื่อสารเคมีที่คุณอาจมีในบ้าน และอันตรายจากพวกมันก็น่ากลัวไม่น้อยทีเดียว

1.สารละลายแอมโมเนีย (ammonia)
แอมโมเนีย ที่เราใช้ปฐมพยาบาลผู้ป่วยมีอาการหน้ามืดเป็นลม หากสูดเข้าไปมากๆ อาจส่งผลต่อระบบหายใจ และเยื่อบุที่โพรงจมูก (mucous membranes) และหากถูกบริเวณผิวหนังก็อาจทำให้นบริเวณดังกล่าวเกิดการไหม้ได้ เนื่องจากแอมโมเนียมีฤทธิ์เป็นเบส และนอกจากนี้มันยังสามารถทำปฏิกิริยากับผลิตภัณฑ์อื่นๆ ที่มีส่วนผสมของคลอรีน เช่น สารฟอกขาว กลายเป็นคลอรามีนแก๊สที่อันตรายได้ (chloramine, NH2Cl)

2.น้ำยาหล่อเย็น (antifreeze)

น้ำยาหล่อเย็น มีส่วนผสมของ เอทีลีนไกลคอล การสูดดมหรือหายใจเข้าไปอาจทำให้เกิดอาการวิงเวียน การกลืนลงไปโดยตรงสามารถทำให้เกิดอันตรายต่ออวัยวะต่างๆ เช่น สมอง หัวใจ ไต และอวัยวะภายใน เอทีลีนไกลคอล มีรสสัมผัสที่หวาน จึงอาจดึงดูดเด็กและสัตว์เลี้ยง มันจึงควรถูกเก็บให้ห่างจากเด็กและสัตว์เลี้ยง

3.สารฟอกขาว (bleach)

สารฟอกขาว ที่เราใช้ซักผ้า โดยทั่วไป ประกอบด้วย โซเดียมไฮโปคลอไรต์ สารเคมีที่สามารถระคายเคืองต่อผิวหนังรวมถึงระบบทางเดินหายใจ หากมีการสัมผัสหรือสูดหายใจเข้าไปโดยตรง และห้ามผสมสารฟอกขาวด้วย แอมโมเนีย, สารทำความสะอาดโถชักโครก หรือน้ำยาทำความสะอาดท่อ เพราะปฏิกิริยาระหว่างสารฟอกขาวและสารเหล่านี้ อาจก่อให้เกิดก๊าซพิษ

4.น้ำยาทำความสะอาดท่อ (drain cleaner)

น้ำยาทำความสะอาดท่อ ส่วนใหญ่ทำจากโซดาไฟหรือโซเดียมไฮดรอกไซด์ (sodium hydroxide) หรือไม่เช่นนั้นก็เป็นกรดซัลฟูริค (sulfuric acid) ซึ่งสารเคมีทั้งสองนั้นมีฤทธิ์เป็นเบสรุนแรงและเป็นกรดรุนแรง สามารถกัดกร่อนได้ทันทีที่ถูกพื้นผิวและละลายในน้ำได้ดีเยี่ยม ดังนั้น การจะใช้สารเหล่านี้ คุณต้องแน่ใจว่าได้ใส่อุปกรณ์ป้องกันแล้วเป็นอย่างดี ทั้งถุงมือแว่นตา และหน้ากากปิดจมูก เพื่อป้องกันการกระเด็นมาถูกผิวหนังและดวงตา เพราะฤทธิ์ของมันเพียงน้อยนิดก็พอที่จะทำให้เกิดแผลไหม้พุพองและหากเข้าตาก็อาจตาบอดได้

5.น้ำยาซักผ้า/ผงซักฟอก

น้ำยาซักผ้า ประกอบไปด้วยสารเคมีหลากหลายชนิด การได้รับน้ำยาซักผ้าชนิดประจุบวก (cationic detergents) เข้าสู่ระบบทางเดินอาหารอาจก่อให้เกิดอาการวิงเวียนและอาเจียน จนอาจถึงขั้นชักและอาการเข้าขั้นโคม่า สำหรับนำยาซักผ้าชนิดไร้ประจุ (non-ionic detergents) ก็สามารถก่อให้เกิดการระคายเคืองได้ บางคนก็อาจเกิดอาการแพ้เม็ดสี และน้ำหอมที่เป็นส่วนผสมในผงซักฟอกบางชนิดที่ขายตามท้องตลาด อย่างไรก็ดี จากผลการสำรวจศูนย์ควบคุมสารพิษของอเมริกา ในปี 2006 พบว่า มีเด็กอายุต่ำว่า 5 ขวบ จำนวนมากกว่า 120,000 คน ที่ได้รับสารทำความสะอาดภายในบ้าน โดยไม่ได้ตั้งใจ

6.ลูกเหม็น (mothballs)

ลูกเหม็น ทำจากสารเคมีที่เรียกกันว่า พาราไดคลอโรเบนซีน (p-dichlorobenzene) หรือ แนพธาลีน (naphthalene) สารเคมีทั้งสองชนิดนั้นเป็นพิษ และเป็นเหตุให้เกิดการมึนงง ปวดศีรษะ และระคายเคืองดวงตา ผิว และระบบทางเดินหายใจ การที่ได้รับสารเหล่านี้เป็นประจำในระยะเวลานาน จะเป็นอันตรายต่อตับ และก่อให้ต้อกระจกตาได้

7.น้ำมันเครื่อง (motor oil)

การที่ต้องอยู่กับสารประกอบไฮโดรคาร์บอนในน้ำมันเครื่องสามารถก่อให้เกิดโรคมะเร็งได้ แต่คนส่วนมากกลับไม่ได้ใส่ใจว่าน้ำมันเครื่องนั้นมีโลหะหนักเป็นส่วนประกอบ ซึ่งจะไปทำลายระบบประสาทและอวัยวะอื่นๆ ได้

8.น้ำยาทำความสะอาดเตาอบ

อันตรายจากน้ำยาทำความสะอาดเตาอบนั้นขึ้นอยู่กับส่วนประกอบของน้ำยา ซึ่งบางยี่ห้อประกอบไปด้วยโซเดียมไฮดรอกไซด์ (sodium hydroxide) หรือ โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์ (potassium hydroxide) ซึ่งเป็นเบสแก่ มีฤทธิ์กัดกร่อนรุนแรง หากเข้าสู่ทางเดินอาหาร อาจทำให้เสียชีวิตได้ สามารถทำให้เกิดการไหม้ที่ผิวหากมีการสัมผัสโดยตรงและหากมีการสูดดม ปอดอาจเกิดเป็นลักษณะแผลไหม้ในปอดได้

9.ยาเบื่อหนู

ยาเบื่อหนู ในปัจจุบันนั้นมีความปลอดภัยกว่าสมัยก่อน แต่อย่างไรก็ยังมีพิษต่อคนและสัตว์เลี้ยง ยาเบื่อหนูส่วนใหญ่ประกอบด้วยสารเคมีที่ชื่อว่า วาฟาริน (warfarin) สารเคมีที่ทำให้เกิดอาการเลือดออกภายในร่างกายหากได้รับเข้าไปในทางเดินอาหาร

10.น้ำยาเช็ดกระจก

น้ำยาเช็ดกระจก เป็นพิษต่อร่างกายหากมีการดื่มเข้าไป สารเคมีบางชนิดยังสามารถซึมเข้าสู่ผิวหนังได้โดยตรง จึงเป็นอันตรายหากไปสัมผัส นอกจากนี้น้ำยาเช็ดกระจกยังมีเอทีลีนไกลคอลเป็นส่วนประกอบซึ่งการดื่มเข้าไปอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อ สมอง หัวใจ และไต และอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้ การสูดดมอาจก่อให้เกิดอาการมึนหัว นอกจากนี้ แอลกอฮอล์ที่ชื่อว่า เมทานอล (methanol) ในน้ำยานี้สามารถดูดซึมได้ง่ายไม่ว่าจะเป็นทางผิวหนัง การหายใจ หรือการรับประทาน เมททานอลจะเข้าไปทำลาย สมอง ตับ ไต และอาจทำให้ตาบอดได้ ส่วนแอลกอฮอล์ประเภทไอโซโพรพิล (isopropyl alcohol) จะไปกดระบบประสาทส่วนกลางทำให้เกิดอาการซึม สลบ และมีโอกาสเสียชีวิต

สติเป็นเรื่องสำคัญ หากมีการศึกษารายละเอียดก่อนการใช้สารเคมีทุกชนิด ก็เป็นการเพิ่มโอกาสที่คุณสามารถหลีกเลี่ยงอันตรายจากการใช้สารเคมีภายในบ้านเหล่านี้ได้ และสารเคมีอันตรายทุกชนิด ควรเก็บให้พ้นมือเด็ก และสัตว์เลี้ยง เพื่อป้องกันการเกิดอันตรายที่คุณไม่คาดคิด

ผู้เขียน: อันดา
ผู้ช่วยวิจัย/นิสิตปริญญาเอก
สาขา Polymer Science
The Petroleum and Petrochemical College
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ที่มา http://www.vcharkarn.com/varticle/501437
2015-03-31